22 maja 2012

[Letná, Bubny, Holešovice - zwięźle o historii]

Holešovice to oficjalna nazwa dzielnicy. Wcześniej były to Holešovice-Bubny, ale w 1960 roku, w ramach upraszczającej reformy Bubny ucięto. Co jest dziwne o tyle, że właśnie Bubny są częścią najstarszą. A przy okazji też cześcią, w której mieszkam - więc, przynajmniej na początku, najwięcej będzie o nich.


Pamiątka po dawnej, pełnej nazwie - napis na kamienicy, gdzie znajdowała się pierwsza kasa oszczędnościowa.

Bubny, czyli bębny. Przynajmniej współcześnie. Jeśli chodzi o nazwę, niektórzy uparcie twierdzili, że to od jednego z właścicieli wioski, Heřmana z Bubna. Tylko że ów Herman pochodził z innych Buben, a wioska nad Wełtawą nazywała się tak już od wieków. Już w 1105r. wspomina o niej Kosmas w swojej kronice. W każdym razie Bubny są najstarszą zamieszkaną częścią półwyspu. Mieszkańcy osady trudnili się rybactwem i zapewne handlem - bo wieś leżała zaraz przy brodzie, przez który wiodła droga na staromiejskie targowisko. Przez swoje położenie Historia raczej osady nie omijała, a władcy szybko się zorientowali, że tak strategiczne miejsce powinno być majątkiem królewskim. A majątek można darować. I tak przechodząc przez stulecia przez różne ręce, w końcu XIX wieku Bubny zostały kupione przez miasto, połączone z Holešovicami i uchwałą sądu ziemskiego z dnia 18 listopada 1884 roku stały się siódmą dzielnicą Wielkiej Pragi.



Dom Heřmana z Bubna, na rogu ulicy Heřmanovej.

Nazwa Holešovice, Holejsovice czy Holýsovice pochodzi od słowa "holý", goły, lub "holec", bezwąsy, młody chłopak; w przenośni może to również znaczyć niepłodną część ziemi(...). Już sama nazwa pokazuje, że z płodności czy urodzaju nie były Holešovice zbyt znane.* O tym, że źródłem utrzymania biednej osady była głównie rzeka świadczą do dziś nazwy ulic - Maniny, czyli miejsce gdzie rozlewa rzeka, U vody, Přistavní, czyli portowa... W XIX wieku przyszła rewolucja przemysłowa. Czechy stały się najbardziej uprzemysłowioną częścią monarchi austriackiej, a Holešovice - najbardziej przemysłową częścią Pragi. W roku 1881 działają tutaj 32 fabryki, włączając piwowar i królewskie rzeźnie. Decydująca dla rozwoju tej części miasta była budowa wiaduktu kolejowego, stanowiącego część koleji łączącej Pragę z resztą świata. Dziś już ciężko sobie wyobrazić, że była tutaj mała rybacka wioska..

Usiadłem na moment w letenskiej restauracji i spoglądałem na to morze świateł i strzech. Wróciłem do domu, chwyciłem sztalugę i farby, i malowałem wielkie, szczegółowe studia, jedno za drugim.


Widok z Letnej to jedno z największych dzieł czeskiego impresjonisty, Antonína Slavíčka.

Letná. Ręka w górę kto czytał Gottland?** A rozdział o pomniku Stalina dzieci pamiętają? Skoro pamiętają, to jesteśmy w domu. Znaczy nie w domu a na Letnej. Letná, dawniej Leteň nebo Letná pole, do mniej więcej XVIII wieku była winnicą. Zaniedbaną przez ostatnich właścicieli odkupiło w roku 1858 miasto i otworzyło ją dla mieszkańców. W parku stanęła restauracja z żelazną altaną, w której co niedziele odbywały się koncerty. Restauracja, przezywana Zameczek, działa do dziś. Starczy jeden cieplejszy dzień a stoły przed Zameczkiem są pełne. Najszybciej znikają miejsca najdalej od baru - ale z najlepszym widokiem na Pragę.



Zameczek jesienią.

[Zdjęcia małe? To klik na nie!]

........................................................................................................................

*Radko Pytlík Toulky Prahou 7
**jak kto nie czytał to zasuwać do biblioteki.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz